Ο εορτασμός του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου 2012.

Απέναντι από τη Μελίβοια, παρεκκλίνοντας δεξιά από το δρόμο που συνδέει την Άνω Σωτηρίτσα με το δρόμο Αγιάς-Μελιβοίας, στην κορυφή ενός ψηλού πετρώδους λόφου που δεσπόζει στην γύρω περιοχή, είναι κτισμένο το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, τ' Αγιου 'Λιά, για τους Θανατιώτες, σε υψόμετρο περί τα 382 μέτρα.
Εκεί, με μεγάλη συμμετοχή πιστών, κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου, γιορτάζεται ο Προφήτης Ηλίας, κατά τη λαϊκή παράδοση πρώην ναυτικός, που εγκατάλειψε τη θάλασσα, τρομαγμένος από τη μανία της και τις κακουχίες και εγκαταστάθηκε εκεί που στη θέα του κουπιού που κουβαλούσε στον ώμο του οι χωρικοί το ονομάτισαν "ξύλο", αγνοώντας τη χρήση του. Και κάτι τέτοιο μόνο στα ψηλά βουνά θα μπορούσε να συμβεί. Έτσι, οι εκκλησιές του χτίζονται πάνω σε ψηλούς λόφους.

Ο Προφήτης Ηλίας στην κορυφή του λόφου, που δεσπόζει στην περιοχή.

    Πιστοί στην παράδοση (αρκετών δεκαετιών) πολλοί Μελιβοιώτες, αλλά και παραθεριστές από τα παράλια ανηφόρισαν και φέτος στο εξωκλήσι, για να γιορτάσουν, αψηφώντας τη μεγάλη ζέστη, ιερουργούντος του παπα-Μιχάλη Ζιούρκα και ψάλλοντος του ιεροψάλτη Βασιλείου Ανδρίτσιου.

Η αρτοκλασία. Διακρίνονται ο παπα-Μιχάλης Ζιούρκας, ο ψάλτης Βασίλης Ανδρίτσιος και μέρος του εκκλησιάσματος. 

Η αρτοκλασία στον Προφήτη Ηλία. Στο βάθος ανηφορίζει ο Κίσσαβος.

    Αξίζει να αναφέρουμε ότι στην κορυφή του λόφου, όπου και σχηματίζεται ένα αρκετά μεγάλο επικλινές πλάτωμα, δεν υπάρχουν δέντρα, αφού το έδαφος είναι πετρώδες, αλλά φυτρώνει μέντα, ρίγανη και άλλα βότανα. Επίσης, αξίζει να θυμίσουμε παλιότερη προσπάθεια δεντροφύτευσης των πρανών του λόφου με πεύκα, αλλά από αμέλεια και απροσεξία τα μικρά δέντρα δεν κατάφεραν να αναπτυχθούν, έτσι στα πέριξ του λόφου φύονται τώρα πουρνάρια. 

Ο Προφήτης Ηλίας, στην κορυφή του, κατάφυτου με πουρνάρια, λόφου.

    Και μιας κι ο λόγος για δέντρα, αιωνόβια δέντρα υπήρχαν και στο πλάτωμα που σχηματίζεται κάτω από το λόφο που είναι κτισμένη η εκκλησία, που, όμως, κόπηκαν και η ξυλεία τους εκποιήθηκε αρκετά παλιότερα, για να καλυφθούν κάποιες οικονομικές ανάγκες του ναού της Αγίας Παρασκευής της Μελιβοίας. Από αυτά απέμεινε μόνο ένα, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και σε φωτογραφία που παρατίθεται στη συνέχεια.

Ότι απέμεινε από τα "Καραγάτσια" που υπήρχαν στην έκταση κάτω από το λόφο. Προσφέρει τη σκιά του στα μεταφορικά μέσα των προσκυνητών, τα οποία "σταλίζουν" κάτω του.

    Ακόμα, η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού θεωρεί το λόφο σταθερό τοπογραφικό σημείο και έχει σημάνει το σημείο κατάλληλα (με κολώνα πάνω στην οποία υπήρχε μέχρι πρότινος και μεταλλική επιγραφή με τα σχετικά, η οποία, άγνωστο πως, εξαφανίστηκε), αφού η θέα προς όλα τα σημεία του ορίζοντα είναι ανεμπόδιστη (και μαγευτική, οφείλουμε να προσθέσουμε). Οι συντεταγμένες του σημείου είναι 39 μοίρες και 44 λεπτά Βόρεια και 22 μοίρες και 47 λεπτά Ανατολικά, περίπου.

Η σπηλιά με το εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα.

Η θέα προς τα παράλια.

Η θέα προς την Αγιά και τη Λάρισα.

Στο βάθος η Μελίβοια.

Ο κίονας της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού.

    Ο ναός είναι μονόχωρος, ορθογώνιος και μικρών διαστάσεων (3,5-4 μέτρα πλάτος, 6,5-7 μέτρα μήκος και περίπου 3 μέτρα στο μέγιστο ύψος της στέγης). Δυτικά και βόρεια διατρέχουν την εξωτερική τοιχοποιΐα πεζούλια   για να ξεκουράζονται οι προσκυνητές. Φέρει χαμηλή είσοδο με σκαλοπάτια στο δυτικό μέρος, απ' όπου εισέρχεται κανείς, κατεβαίνοντάς, τα. Στο δυτικό τοίχο, επίσης, παρατηρεί κανείς πλάκα σε ειδικά διαμορφωμένη εσοχή, ενώ πάνω από την είσοδο υπάρχει αγιογραφία του Προφήτη Ηλία.    Ο νότιος τοίχος διακόπτεται από ένα παράθυρο, για τις ανάγκες φωτισμού και αερισμού, ανατολικά δε, έχει εξωτερικά ημικυκλική αψίδα. Εσωτερικά, όμως, στο ιερό υπάρχουν ακόμα δύο κόγχες, εκατέρωθεν της ημικυκλικής αψίδας (στην οποία και η Αγία Τράπεζα), μία για την Πρόθεση και μία για το Διακονικό. 

Η είσοδος, η αγιογραφία του Προφήτη Ηλία, η εσοχή με την πλάκα και το πεζούλι.

Η Πρόθεση, η Αγία Τράπεζα και το Διακονικό.

    Ο ναός στεγάζεται σήμερα εξωτερικά με σαμαρωτή στέγη από αμιαντοτσιμέντο (Ελλενίτ), η οποία αντικατέστησε στέγη με πλάκες (όπως θα διαπιστώσετε σε παλιότερη φωτογραφία και σήμερα καλύπτουν μόνο την "αχιβάδα" στο ιερό), που στηρίζεται σε εμφανή, στο εσωτερικό, ξυλοκατασκευή. Η στέγη. μάλιστα, αρχικά (πριν, περίπου, δυό δεκαετίες) είχε βαφτεί με κόκκινο χρώμα, το οποίο, όπως θα έπρεπε να είναι αναμενόμενο εξ αρχής, ξέβαψε με το πέρασμα των χρόνων.

Η ξύλινη στέγη, το "τσιατί".

Το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, από τα νοτιοανατολικά. Διακρίνεται η στέγη και η αψίδα  ιερού.

Ο Προφήτης Ηλίας σε παλιότερη φωτογραφία. Διακρίνεται η πλακόστρωτη στέγη. Μπροστά στο ναό οι: Στέφανος Β. Μπάτσικας, Βάια Μπάτσικα και η κόρη τους Χαρίκλεια. (Προσφορά: Βάια Μπάτσικα).

    Για ενίσχυση της τοιχοποιϊας, εσωτερικά στο νότιο τοίχο διακρίνεται, μέχρι το ύψος της στέγης, αντερεισματική κολώνα, ενσωματωμένη στον τοίχο, η οποία στο άνω μέρος παρουσιάζει καμπυλότητα. Το πάτωμα είναι καλυμμένο με πλάκες, συναρμοσμένες σήμερα με τσιμέντο.

Ο νότιος τοίχος με την αντερεισματική κολώνα.

Το πλακόστρωτο δάπεδο.

Στον ΑγιουΛιά, Ράπτης Απόστολος και Βάιος Μπεϊνάς 20-07-1957. (Προσφορά: Αθανάσιος Μπεϊνάς).